«МИРАС» СТУДЕНТТІК ТОБЫ туралы ереже

1. Жалпы ережелер

1.1. «Мирас» үйірмесі М.Тынышпаев атындағы Қазақ көлік және коммуникация академиясының (қазіргі М.Тынышпаев атындағы ALT университеті), «ӘГПжәнеДТ» кафедрасының базасында құрылған.

1.2. Студенттік үйірме ғылыми зерттеулер жүргізу дағдыларын меңгеруге ниет білдірген және осындай қызметті өз тарихы мен мәдениетіне сүйіспеншілікпен қарайтын оқумен табысты үйлестіретін студенттердің ерікті ұйымы болып табылады.

1.3. Студенттік үйірме айына бір рет өткізіледі. Отырыстардың өткізілетін күні мен уақыты туралы төраға ЕК мүшелеріне хабарлайды.

1.4. Ұйымдастыру жұмысын орындау және студенттік үйірменің қызметін есепке алу үшін студенттер қатарынан (бір жыл мерзімге) үйірменің төрағасы сайланады. Үйірмелерде 15-тен астам студент болған жағдайда төрағаға көмек ретінде хаттамаларды толтыру үшін үйірменің хатшысы сайлануы мүмкін.

2. «Мирас» студенттік үйірмесінің мақсаты мен міндеттері:

2.1. Шығармашылық ойлауды, ғылыми дербестікті дамыту, ішкі ұйымдастырушылықты, оқуға саналы көзқарасты арттыру, оқу процесінде алынған білімді тереңдету және бекіту.

2.2. Үйірменің негізгі мақсаттары:

• студенттердің белсенді өмірлік ұстанымын қалыптастыру;
• тарихи орындарға экскурсия;
• белгілі адамдардың өмірбаянын зерделеу;
• қазақ халқының мәдени-тарихи құндылықтарын танымал ету негізінде рухани тәрбие беру;
• біздің жеріміздің ұлттық тарихының дәстүрлері мен дәстүрлері.

3. «Мирас» студенттік үйірмесі мүшелерінің құқығы

3.1. Үйірме төрағасының кандидатурасын сайлауға және оны үйірме отырысында бекіту үшін ұсынуға құқығы бар;

3.2. Үйірме жетекшілерін ұсыну құқығына ие болу;

3.3. Үйірме отырыстарында және ғылыми конференцияларда ғылыми хабарламалар мен баяндамалар жасайды.

3.4. Үйірменің ұраны мен эмблемасын қорғауға құқығы бар.

4. «Мирас» студенттік үйірмесі мүшелерінің міндеттері

4.1. Үйірме мүшелерінің ғылыми жұмысының нәтижелері (ғылыми мақалалар, рефераттар және конкурстық жұмыстар) талқыланатын үйірме отырысының жұмысына қатысу.

4.2. Оқиғаларды толтыру және уақытылы тіркеу;

4.3. Үйірме жұмысының қорытындысын шығару. Үйірме сабағын өткізу жоспарлары бүкіл оқу жылы бойы сақталады.

5. Құжаттар тізбесі

5.1. Ереже.
5.2. Оқу-тақырыптық жоспар;
5.3. Келу парағы;
5.4. Үйірме құрылымы;
5.5. Хаттамалар.

6. Үйірме жоспарлары

6.1. Жоспарлы ғылыми жұмыстарға қатысу және орындау;
6.2. СК және семинарларда баяндамалар әзірлеу және олармен сөз сөйлеу.
6.3. Алматы қаласы мен оның шетіндегі экскурсиялар мен экскурсиялар.

«Мирас» студенттік үйірмесінің бағдарламасы

Түсініктеме

«Мирас» үйірмесінің бағдарламасы студенттердің туған өлкесі туралы білімдерін кеңейтуге, оны тарихтың жалпы барысында көруге, өз елінің өткенімен және қазіргі күнімен байланысын сезінуге, өз жерлестеріне мақтаныш сезімін тәрбиелеуге, рухани есте сақтау, туыстық сезім, қатар тұратын адамдарға құрмет сезімін дамытуға бағытталған. Студенттер өз жерлестері туралы мәліметтер жинай отырып, болашақ ұрпақ үшін шағын Отанның тарихын сақтайды. Бұдан басқа, мұражай-өлкетану материалы неғұрлым жақын және таныс ретінде студенттердің тарихи процесті қабылдауының нақтылығы мен көрнекілігін күшейтеді және тәрбиелеуші әсерін тигізеді. Бұл бағдарлама оқытушыға сабақтан тыс уақытта студенттердің ақпараттық-коммуникативтік құзыреттіліктерін дамыту үшін жағдай жасауға көмектеседі.

Үйірме қызметінің негізгі бағыттары — туған жердің тарихын зерделеу, университет мұражайының экспозицияларын безендіру және толықтыру.

Үйірме барлық курс студенттері арасында ұйымдастырылған.

Бағдарламаның негізгі бағыттары:

• студенттер арасында адамгершілік және патриоттық сана сезімін қалыптастыру;
• республикамыздың бай этномәдениетін, өлкетануын зерделеу;
• үйірме қызметі арқылы студенттерді өзін-өзі танытуға ынталандыру;
• студенттердің рухани мәдениеті мен хабардарлығын арттыру.

Бағдарламаның мақсаты:

• тарихи материалды игеруде танымдық қажеттілікті қалыптастыру;
• іздестіру-өлкетану жұмыстарының көмегімен студенттердің туған өлкесі туралы білімдерін кеңейту және тереңдету;
• қарым-қатынас жасау, іс-шараларды дайындау, зерттеу жұмыстарын ресімдеу білігі мен дағдыларын қалыптастыру;
• патриотизмді тәрбиелеу.

Бағдарламаны қалай іске асыру керек:

• туған өлкесінің ерекшеліктері туралы іздестіру жұмыстары бойынша слайдтар жасау;
• ақпарат көздерімен қолдануды үйрену: мерзімді баспа, ғылыми журналдар, бейнефильмдер, дискілер, интернет, теледидар;
• өз курстастарының алдында баяндама жасауды үйрену.

Даңқ аллеясы, Вознесенский соборы — мамыр 2025.

Парк Верный салынған жылдары станоктық зират орнында салынған (1921 жылы зират сел тасқынымен жойылған). Леонилла Колпаковскаяның қызы (1860 жылғы жерлеу) және Владимир Базилевскийдің немересі (1882; 2011 жылы құлпытас қалпына келтірілді). 1887 жылғы 28 мамырдағы жер сілкінісі құрбандарын еске алуға арналған бауырластар зираты да жоғалды. Ескі зират саябағы кейіннен Соборныймен қосылып, Қалалық бақ деп аталды. 1885 жылы саябақта павильондар мен күркелер, буфет салынды, онда балмұздақ, жемістер мен шай сатылды. Паркте спирттi iшiмдiктер iшуге тыйым салынған. Сондай-ақ, саябақта ат үстінде жүруге тыйым салынды.

Балабақша құрылысына П.М.Зенков қатысты.

Саябақтың атауы үнемі өзгеріп тұрды: 1899 жылы А.С.Пушкиннің туғанына 100 жыл толуына байланысты саябақ «Пушкин бағы» деп аталды, 1919 жылы — А.Березовский мен К.Овчтың және басқа да Совет Жетісуінің батырлары, содан кейін «Ленин атындағы жергілікті саябақ» деп аталды, қалалық жерлеуге тыйым салумен, 1927 жылға дейінгі жылдары әр түрлі атаулар берілді: «Губкомпомарма бағы» (1925), «1 мамыр қоғамдық саябағы». 1927 жылы Алматыны Кеңестік Қазақстанның астанасы етіп қайта құру кезеңінде парк «Кеңестік республикалар федерациясы» деп аталды. 1942 жылы парк Ұлы Отан соғысы кезінде Мәскеуді қорғау кезінде 316-шы атқыштар дивизиясының 1075-ші полкінің жауынгерлері жасаған ерлікті еске алу үшін 28 гвардияшы-панфиловшылар құрметіне аталды.

Еске алу аллеясында орнатылған 28 панфиловшы-батырлардың есімдері жазылған ескерткіштер батырлардың ерлігін құрметтейтін орын болып табылады. Аллея Әскери даңқ пен Мәңгілік алау мемориалдық кешеніне жалғасады, онда Жеңіс күні мен басқа да күндері Алматы тұрғындары мен қонақтары 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысында қаза тапқандарға құрметпен гүл шоқтарын жеткізеді.

Сонымен қатар, студенттердің тілегі бойынша Вознесенский соборына бару.

Қазақстан Республикасы Мемлекеттік орталық музейі – тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл Орта Азия аумағына танымал, бірегей әрі көне музейлердің бірі. Оның қоры 300 мыңға жуық материалдық және рухани мәдениет құндылықтарынан тұрады. Қазіргі таңда музейде тұрақты жеті экспозициялық зал жұмыс істейді, түрлі мазмұндағы коллекциялар көрерменге Қазақстанның байырғы палеонтологиясы, ежелгі, ортағасыр, жаңа және қазіргі заманғы тарихы мен мәдени мұрасы жайлы толыққанды мағлұмат алуға мүмкіндік береді. Жалпы музей экспозициясы қазақтардың бүкіл тұрмыс-тіршілігі мен мәдениетінің ежелгі дәуірден бастап қазіргі заманға дейінгі «музейлендірілген» моделі болып табылады.

Музей коллекцияларын құру туралы бастама ХІХ ғасырдың 30-жылдары қолға алынды. Оның негізі Орынбордағы Неплюев әскери училищесінде «Орынбор өлкесіндегі Музеум» деген атпен ұйымдастырылды. Оны ұйымдастырушылардың бірі – белгілі тіл маманы, «Орыс тілінің түсіндірме сөздігінің» авторы Владимир Даль. Әр жылдарда музей қорының құрамы Жетісу облысы (1929 ж.) мен республикалық атеизм музейінің (1941 ж.) коллекцияларымен толығып отырды. Музей 1904-1907 жж. Алматы қаласындағы вернендік белгілі архитектор А.П. Зенковтың жобасы бойынша салынған тамаша архитектуралық кешен – Вознесенский Кафедралды соборына орналасты. 1920 ж. Қазақ автономиялық республикасының басшылық қаулысымен Орталық Қазақ өлкетану музейі құрылды. Осы сәтте Орынбор губерниясы музейіндегі коллекциялардың бір бөлігі жаңадан құрылып жатқан Орталық өлкетану музейіне берілді. Алайда, ҚР МОМ-ның толыққанды қалыптасуы, Орталық өлкетану музейін Қазақ Автономиялық республикасының жаңа астанасы – Алматыға көшіруімен байланысты, 1929 жылы ғана толығымен аяқталды. 1944 жылы музей 1-категорияға жатқызылып, өзінің қазіргі – Қазақстанның Мемлекеттік Орталық музейі атауына ие болды.

Орта Азия мен Қазақ өлкесіндегі ең үздік архитектуралық ғимарат болып есептелетін музейдің қазіргі ғимараты 1985 жылы Ю.Ратушный, З.Мұстафина және Б.Рзағалиевтардың жобалары бойынша салынған еді.

Университет мұражайы университеттің даму тарихын сақтау, студенттердің, университет қызметкерлерінің ұлттық мақтанышын қалыптастыру, тарих пен мәдениетке ұқыпты қарау, оқу орындары арасындағы өзара байланысты нығайту мақсатында құрылған.

Мұражайдың негізгі міндеттері:

• Студенттердің, қызметкерлердің білімін арттыруға жәрдемдесу және келушілердің қорғаушысы. Студенттердің зияткерлік, моральдық, мәдени және шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту, оларда ұлттық мақтанышты тәрбиелеу, оларды ұлттық және жалпыадамзаттық мәдениетке тарту, корпоративтік университеттік дәстүрлер мен салт-жораларды сақтау мақсатында университеттің даму тарихы мен мәдениетін зерделеу, пайымдау, сақтау, патриоттық және идеологиялық тәрбиелеу.
• Студенттер, ата-аналар, қызметкерлер және келушілер арасында мәдени-білім беру, тәрбие және идеологиялық-патриоттық жұмыстар жүргізу.
• Музей коллекцияларын танымал ету.
• Мәдени-білім беру және идеологиялық-патриоттық іс-шаралар өткізу.
• Университет сайтында музей айдарын ашу, толтыру және сүйемелдеу.
• Университет студенттері мен қызметкерлерінің университет ардагерлерімен, түлектермен оқуды дәріптеу және университеттің дәстүрлері мен тарихын сақтау мақсатында кездесулерін ұйымдастыру.

АЛТ мұражайы М.Тынышпаевтың отбасылық қорларынан, ардагерлер мен университет қызметкерлерінен экспонаттар ұсынды.

Коллекциядан мұрағаттық фотосуреттер мен құжаттарды, темір жол тақырыбындағы белгілерді, локомотивтер мен вагондардың модельдерін көруге болады. Бұрандалы техникаға, телеграф аппаратына, сондай-ақ ХХ ғасырдың қола қоңырауына ерекше назар аудару керек.

Университет түлектерінің стендтері.

Кітапхана — тарих 1976 жылдан бастап Алматы инженерлік көлік институтының (АлИИТ) ашылу сәтінен басталады.

Қазір БИО кітапханалық және ақпараттық-библиографиялық қызмет көрсетуді, оқу және ғылыми қызметті қамтамасыз ететін Мұхаметжан Тынышпаев атындағы ALT университетінің құрылымдық бөлімшесі болып табылады. ALT қорында 1925 жылдан бері темір жолдың дамуы туралы бірегей әдебиеттер жинағы жинақталған. Жол құрылысы және көлік техникасы бойынша өткен жылдардың үздік классикалық басылымдары. Электрондық каталогпен қатар қағаз каталогтық жүйе жұмыс істейді. Экскурсияда студенттер оның жұмысымен танысты.

Мұражай Қазақстан темір жолы мен Түрксібтің қалыптасуы мен дамуының жекелеген кезеңдері (құжаттар, карталар, наградалар) туралы баяндайтын бірнеше тақырыптық залдан тұрады.

Алматы темір жол мұражайы — Қазақстанның ірі техникалық мұражайларының бірі. Мұражайдың тарихы 1999 жылы, құрметті теміржолшы және теміржол көлігінің ардагері Бейсен Шормақовтың жеке коллекциясы негізінде шағын ведомстволық мұражай ұйымдастырылған кезде басталды.

Мұражай экспозициясымен танысу Жібек жолы бағыты бойынша өткен вагон көлігі залынан басталады.

Бірегей экспонаттардың ішінде 1894 жылғы «Ресей империясының теміржол, пошта және пароход коммуникацияларының» түпнұсқалық картасына сілтеме жасауға болады. Онда Қазақстан аумағындағы бірінші темір жол учаскесі — Покровская слободасынан Орал қаласына дейін жеке белгіленген. Оның құрылысы 1892 жылы басталды.

Жеке стенд Орынбор-Ташкент трансқазақстандық магистралінің құрылысы туралы көрсетеді. 1904 жылы Орынбор-Қазалы учаскесінің аяқталуынан бастап Қазақстан темір жолының тарихы бастау алады. Қазалыда Қазақстан аумағындағы алғашқы локомотив депосы пайда болды.

Экспозицияның басым бөлігі аты аңызға айналған Түрксібке арналған. 1927-1931 жылдар аралығында салынған Түркістан-Сібір темір жолы жас Кеңес мемлекетінің ең ауқымды жобаларының біріне айналды. Түрксіб құрылысы бір жағынан Луговой станциясынан Айна-Бұлаққа дейін, екінші жағынан Семей станциясына дейін бір мезгілде жүргізілді. Мұражай коллекциясында Түксіб құрал-саймандары: киркалар, күректер, май шамдары, топырақты тығыздауға арналған сығымдағыштар, шпалдарды кесуге арналған үлкен аралар ұсынылған.

Ауқымды модельдер коллекциясы — мұнда ұсақ бөлшектермен жасалған локомотивтердің ондаған макеттері ұсынылған. Олар техниканың толық эволюциясын көрсетеді — алғашқы паровоздардан бастап қазіргі заманғы аса жылдам пойыздарға дейін. 1905 жылғы кезеңдегі және осы күнге дейінгі локомотивтердің ауқымды макеттері бөлек ұсынылған.

Зал ортасында көпірлердің, станциялардың, разъездердің, паровоздардың, вагоншалардың, симофорлардың дәл бөлшектері бар жұмыс істеп тұрған механикалық теміржолдың үлкен макеті студенттердің қызығушылығын тудырды.